Akıllı telefon ve tabletler iletişim, ulaşım, eğlence, eğitim ve güvenlik gibi pek çok amaçla kullanılan ve kullanımı giderek yaygınlaşan mobil teknolojik cihazlardır. Bireylerin haftada ortalama 20 saatlerini akıllı telefon veya tablet başında harcadıkları bilinmektedir. 

Artan Mobil Teknoloji Kullanımı Nelere Yol Açabilir?

Uzun süre masa başı ve bilgisayar ekranı karşısında çalışan bireylerin çeşitli kas iskelet sistemi problemleri yaşadıkları bilinmektedir. Akıllı telefon ve tabletlerin kullanımı sırasında ise bilgisayar kullanımından farklı olarak uzun süreli ve tekrarlı baş ve boyun öne duruşu ortaya çıkmaktadır. Uygun olmayan bu postür; boyun bölgesi ve çevresinde ağrı, yorgunluk, azalmış hareket ve günlük yaşamda problemlere yol açabilmektedir.

Artan Teknoloji Kullanımın Yol Açtığı Bir Problem: “Text Neck”

Boyun bölgesinde ağrıya neden olan önemli risk faktörlerinden biri tekrarlı ve uzun süreli baş ve boyun öne duruş postürüdür. Bu postür bağ, kas ve kemik yapılar üzerinde mekanik strese yol açmaktadır. Son dönemlerde gençlerin baş ve boyun ağrısı şikâyeti ile bir uzmana başvurma oranı artmıştır. Bu bireylerin çoğunda kambur duruş hakimdir ve X-ray veya manyetik rezonans görüntüleme tekniklerinin sonuçları normal çıkmaktadır. Bu bireylerin çoğunun ortak noktası uzun süre mobil cihaz kullanımıdır. 

“Text neck” tanımı ilk kez Dr. Dean L. Fishman tarafından uzun süre akıllı telefon ve tablet kullananlarda boyun, baş ve omuz ağrısı ve kollarda uyuşma problemi olarak tanımlanmıştır. 

Başın öne gidişi arttıkça boyun bölgesine binen yük miktarı da artmaktadır. Başın düz pozisyonunda boyun bölgesinde taşınan yük miktarı ortalama 4.5-5.5 kg’lık başın kendi ağırlığıdır. Boynun öne doğru gidişi ile başın ağırlığının 13.61 kg’a kadar ulaştığı tahmin edilmektedir. Çocuklar daha fazla risk altındadır çünkü baş ağırlıkları vücutlarına oranla daha fazladır. 

Boyun Ağrım Var. Ne Yapmalıyım?

Günümüzde “text neck” problemi yaşayan bireylerin sayısı artmaktadır. Uzun dönemde bu sendromun erken yaşlarda kireçlenme, fıtık problemi ve çene eklem hareket bozukluğuna yol açabileceği öngörülmektedir. Bu nedenle bu problem için öncelikle koruyucu fizyoterapi yaklaşımları önerilmeli; semptomların varlığı durumunda uygun tedavi yöntemleri seçilmelidir. 

“Text neck” problemi olan bireylerde cihaz başında harcanan süre ile ağrı şiddeti ilişkili bulunmuştur. Dolayısıyla tedavide ilk adım mobil cihaz kullanım süresinin düzenlenmesidir.  Postüral farkındalık sağlamak ve hatalı postürün azaltılması bir diğer önemli fizyoterapi yöntemidir. Bilgisayar kullanımında ergonomik düzenlemelerin postür üzerinde etkili olduğu bilinmektedir. Mobil cihaz kullananlarda cihazın göz seviyesinde tutulması ve kol desteğinin kullanılması, cihazın her iki elle tutulması ve her iki başparmak ile kullanılması önerilebilir. 

Postür ve ağrı probleminin hakim olduğu bu tabloda hem koruyucu hem de tedavi amacıyla egzersiz programlarının uygulanması gereklidir. Egzersiz programının başlangıcında temel germe ve eklem hareket açıklığı egzersizleri ısınma amacıyla verilebilir. Egzersiz programında kollara, boyun ve üst gövde kaslarına yönelik germe ve kuvvetlendirme egzersizleri yer almalıdır. 

Kaynak: Özünlü Pekyavaş N, Yürük ZÖ, Saygılı F. Artan Mobil Teknoloji Kullanımının Yol Açtığı Ağrı Sendromu: “Text Neck”. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2020: 4(3); 251-257.