YAŞLANAN SPORCU VE FASYA

Yaşlanan sporcuda fiziksel aktivitenin devam ettirilmesi, oluşan ağrıların giderilmesi ve rekreasyonel olarak yapılmak istenen spora katılımın tam fonksiyonellik ile sağlanması çok önemlidir. Bu durumdan en çok etkilenen yağılardan biri de fasya dokusudur.

Fasya tüm vücudumuzu saran 3 boyutlu yapıya sahip glikozaminoglikandan ve sudan zengin bir iplikçikler sistemidir. Bu sistem derin ve yüzeyel fasya olarak ikiye ayrılır. Derin fasya yapısı homeostazımızın sağlanmasına yardımcı olurken yüzeyel fasyal sistem epidermis ve dermise küçük iplikçiklerle tutunarak vücudumuzdaki tüm yapıların hareket etmesine/kaymasına yardımcı olur.

Yaralanmış, sertliği artmış, spazma uğramış ya da kısalmış dokuda ilk etkilenen doku fasya olacaktır. Fasyada oluşan yapışıklık önce fasyanın sonrasında ise dokunun mobilitesinde azalmaya neden olacaktır. Dokuda herhangi bir problem olmasa dahi sadece yaşlanmak bile fasyada yapışıklıklar olmasına ve doku mobilitesinde kayba sebebiyet verecektir. Bu mobilite kaybı ile birlikte fonksiyonda azalma ve ağrıda artış beklenen sonuçlardır.

Yaşlanan dokuda fasyadaki su kaybı önemli bir konudur. Su kaybı ile birlikte mobilitesi azalan fasya yaşlı bireylerde fonksiyonun azalmasına ve ağrıya sebebiyet verebilir. Fasyanın su içeriğinin azalmasını Schleip güzel bir örnekle açıklar:

Fasyayı domates püresine benzetebiliriz. Su içeriği arttıkça domates suyuna, su içeriği azaldıkça salçaya benzeyecektir. Bu duruma tiksotrofi denir. Dokular arasında kayma sağlayan sıvının salça gibi yoğun olması doğal olarak kayganlığı ve mobiliteyi azaltacaktır.

Fasyanın su içeriğini arttırmada en etkili yol egzersizdir. Germe egzersizleri başta olmak üzere yapılacak tüm egzersizler fasyanın su miktarını artırarak tiksotrofiyi azaltacaktır. Su içeriği artan fasya daha kaygan ve mobil hale gelecek, böylece hareket açıklığı artacak, fonksiyon artacak ve ağrı azalacaktır. Yaşlanan sporcuda fasyanın mobilitesini artırmak için spesifik çeşitli egzersizler kullanılabilir. Bu egzersizleri planlarken mutlaka fasyal hatlar göz önünde bulundurulmalıdır.

Yukarıda gördüğünüz egzersiz örnekleri aslında pek çok egzersiz programında karşımıza çıkan egzersizlerdendir. Örneğin Tai-chi egzersiz programında benzer egzersizler görülebilirken yine yoga egzersiz programlarında da benzer egzersizlere rastlanabilir. Yaşlanan sporcuda egzersiz verilirken bir diğer dikkat edilmesi gereken nokta ise sporcunun eski yaralanmalarıdır. Eski yaralanmalar tedavi edilmiş ya da edilmemiş olsun mutlaka fasya tarafından hafızaya alınmıştır ve tekrar yaralanmaya açıktır. Bu sebeple mutlaka eski yaralanmalar sorgulanmalı ve durum değerlendirilmelidir.

Bir Cevap Yazın

Aşağıya bilgilerinizi girin veya oturum açmak için bir simgeye tıklayın:

WordPress.com Logosu

WordPress.com hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Facebook fotoğrafı

Facebook hesabınızı kullanarak yorum yapıyorsunuz. Çıkış  Yap /  Değiştir )

Connecting to %s